Το γενόσημό μου μέσα!

Μεγάλος ντόρος. Αντιδράσεις, συνωμοσιολογίες, πανικός, ανάλυση νόμων, ατέλειωτες συζητήσεις στα παράθυρα, ποιος θα τα πάρει και ποιος θα γίνει φτωχότερος. Πολύ κακό για το τίποτα. Μη βιαστείς να φουντώσεις, θα το πιστέψεις κι εσύ αν ανοίξεις τα μάτια σου και κάτσεις να διαβάσεις, να σκεφτείς και να βγάλεις τα συμπεράσματά σου. Και μετά θα μπορούμε να κάνουμε μια συζήτηση ξέροντας τι λέμε ο καθένας.

Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσω τη θέση μου: Δεν είμαι γιατρός, ούτε φαρμακοποιός, ούτε φαρμακευτικός αντιπρόσωπος μα ούτε και τσιράκι κυβερνητικό. Πολίτης σαν κι εσένα είμαι, μόνο που μ’ αρέσει να μην καταπίνω σαν κουτορνίθι ό,τι μου πασάρουν. Ουσιαστικά, αυτή θα είναι μια επιφανειακή προσέγγιση του θέματος και μια απλή κατάθεση των δικών μου σκέψεων, χωρίς πολλά-πολλά. Ψάξ’το παραπάνω εσύ άμα σ’ ενδιαφέρει.

Τι είναι τα γενόσημα φάρμακα;

Generics κατά την αγγλικήν. Αυτό που θα ‘λεγε η αγράμματη γιαγιά μου «το ίδιο, μα με άλλο όνομα» - δηλαδή φάρμακα με πανομοιότυπη δραστική ουσία (αυτή που θα σε κάνει καλά, θα σε ξετινάξει ή θα αδιαφορήσει με σένα) αλλά με διαφορετικά έκδοχα και πρόσθετα από το πρωτότυπο. Τα έκδοχα είναι αδρανείς ουσίες που χρησιμοποιούνται για να κάνουν το χαπάκι χαπάκι ώστε να το καταπιείς και να για απορροφηθεί η κρεμούλα που βάζεις στο χεράκι άμα καείς. Σκάνε μύτη κάποια χρόνια μετά που θα βγει το πρωτότυπο (μια 20ετία λέει το πρωτόκολλο) και είναι σαφώς φθηνότερα κατά 30%-50% αφού δεν ξόδεψαν και πολλά κατά την παρασκευή – όλο το κουπί[1] το έχει τραβήξει το πρωτότυπο.

Είναι επικίνδυνα τα γενόσημα φάρμακα;

Πρώτον: Βιοϊσοδυναμία. Μη τρέχεις να κρυφτείς, θα στο πω απλά: Παίρνουμε δύο ομάδες ανθρώπων, ένα πρωτότυπο φάρμακο κι ένα γενόσημο. Στο ένα γκρουπ δίνουμε πρωτότυπο, στο άλλο δίνουμε γενόσημο σε ίδιες δόσεις. Και μετά αρχίζουν οι εξετάσεις αίματος ανά καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Τι θα μας δείξει αυτό; Αν το γενόσημο επιδεικνύει ισοδύναμα επίπεδα ασφαλείας, αποτελεσματικότητας και ποιότητας με το αντίστοιχο πρωτότυπο[2]. Γιατί στο είπα όλο αυτό; Γιατί να εγκριθεί ένα γενόσημο και να βγει στην αγορά περνά από τους ίδιους εξονυχιστικούς ελέγχους όπως και το πρωτότυπο. Και φυσικά ένας απ’τους βασικότερους ελέγχους είναι η βιοϊσοδυναμία.

Δεύτερον: Μαλαισία, Ινδία και Κίνα. Ασφαλώς και υπάρχει κίνδυνος όταν τα γενόσημα εισάγονται ανεξέλεγκτα – το ίδιο επικίνδυνα με τα φτηνά φάρμακα που αγοράζεις από το ίντερνετ από αμφιβόλου ποιότητας προμηθευτές. Εδώ παίρνει θέση η πολιτεία που μέσω των μηχανισμών της – στην προκειμένη μέσω του ΕΟΦ – θα πρέπει να διασφαλίσει την βιοϊσοδυναμία των φαρμάκων που θα κυκλοφορήσουν και θα διατεθούν. Επιβάλλεται η διαδικασία αυτή και μια που ξύπνησε ο δικηγόρος του διαβόλου μέσα μου, ρωτώ: Μπορεί; Μπορεί! Είναι ικανή; Αλλουνού παπά Ευαγγέλιο!

Τρίτον: Ο δράκος των αλλεργικών αντιδράσεων και των παρενεργειών που προκαλούνται από τα γενόσημα. Ο τσικαλάς κολλάει το αυτί όπου θέλει. Τα φάρμακα είναι δηλητήρια, γνωστόν τοις πάσι. Εξίσου βλαβερό μπορεί να γίνει και το πρωτότυπο - και το αντίστροφο φυσικά.

Γιατί τόση φασαρία με τα γενόσημα;

Γιατί πάντα πρέπει να βρίσκει κάτι ο κόσμος να ασχολείται ή να πανικοβάλλεται. Ερωτώ: Τόσο καιρό που παίρνεις γενόσημα (βλέπε Panadol αντί για Depon – το πιο απλό που θα μπορούσα να σου πω, έχεις πάρει κι άλλα προφανώς αλλά χαμπάρι δεν πήρες) γιατί δεν έβγαζες άχνα; Γιατί τώρα στο ταΐζουν πρωι-μεσημέρι-βράδυ και όχι με τον καλύτερο τρόπο. Τα ίδια και με τον σάλο της γρίπης Η1Ν1. Έτρεχες με τα πόδια στους ώμους να κάνεις ένα εμβόλιο που κάποια στάδια μέχρι την παραγωγή του είχαν υπερπηδηθεί μόνο και μόνο για να φας την τσιμπιά στο μπρατσάκι (αφού υπέγραφες συναινετικά – γιατί άραγε;) και να προστατευτείς απ’το να δεις τα ραδίκια ανάποδα. Έτσι δε σου’χαν πει; Σου υπενθυμίζω και δε θα βαρεθώ να στο λέω: Πριν βγεις στους δρόμους πανικοβλημένος κι αλαλάζων κάτσε να διαβάσεις, να πληροφορηθείς έγκυρα, να συγκρίνεις και να χρησιμοποιήσεις την κρίση σου.

Ένας άλλος λόγος είναι η εξοικονόμηση χρημάτων, δε ξέρω και εγώ πόσα δις υπολόγισαν, από την μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Τς, τς, τς ! Άλλη μια εσφαλμένη εντύπωση της πολιτείας και σου εξηγώ αμέσως το γιατί: Κάθε γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει τα νεότερα φάρμακα (δηλαδή τα πρωτότυπα που είναι ακόμη μέσα στην πατέντα) από κάθε θεραπευτική κατηγορία είτε γιατί έτσι αισθάνεται ασφαλής για την θεραπευτική αγωγή του ασθενούς του είτε για άλλους ευνόητους λόγους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στο αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή στη ραγδαία αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης. Κάτι ανάλογο με την πατάτα (εκφράζομαι κοσμίως) των αποδείξεων στη φορολογική δήλωση πέρυσι. Οι κουφιοκεφαλάκηδες του Υπουργείου Υγείας μάλλον δεν τα’χουν σκεφτεί όλα.

Παιχνίδι γάτας-γάτας. Ποιος θα πάρει τα ηνία; Οι γιατροί ή οι φαρμακοποιοί; Καλή ερώτηση. Εδώ θα πρέπει να ξέρεις ότι τον ρόλο της παύλας ανάμεσα στις γάτες τον έχεις εσύ. Ο γιατρός σου γνωρίζοντας το ιστορικό σου, την πάθησή σου και τις ανάγκες σου, σου γράφει την δραστική ουσία. Πας στον φαρμακοποιό. Ο φαρμακοποιός οφείλει να σε ενημερώσει κι εσύ να συμφωνήσεις[3] για το σκεύασμα που θα πάρεις. Ουπς! Τόμπολα! Κάπου εδώ θα πρέπει να καταλάβεις πως σε κανέναν δεν έχουμε τυφλή εμπιστοσύνη (βλέπεις στον Θεό του κέρδους όλοι ευάλωτοι είναι) και πως θα πρέπει επιτέλους να μάθεις τι είναι αυτό που καταπίνεις κι όχι μόνο ν’ ακούς τραγουδάκια στο YouTube. Επίσης, έχεις δικαίωμα να πάρεις το πρωτότυπο φάρμακο εφόσον αφαιρεθεί η αξία του γενόσημου και βέβαια αφού πληρώσεις τη διαφορά. Ωραία, αν βαστάει το πορτοφόλι σου δεν υπάρχει πρόβλημα.

Τι να κάνω; Τα΄χασα!

Δεν τα΄χασες, μια χαρά είσαι. Μόνο που δε θα σου πω εγώ τι θα κάνεις – μεγάλο παιδί είσαι. Εξαρτάται από τον γιατρό σου αν θα σου δώσει γαστροπροστασία με την αντιβίωση (άνευ σημασίας η συγκεκριμένη κίνηση), συνεπώς περισσότερα φάρμακα που δεν έχεις λόγο να παίρνεις και περισσότερα χρήματα που θα ξοδέψεις για να τα αγοράσεις. Εξαρτάται από τη σχέση σου με τον φαρμακοποιό ή κι από τον ίδιο τον φαρμακοποιό τι σκεύασμα θα σου προτείνει, εξαρτάται από εσένα αν θα πάρεις το γενόσημο ή αν θα τα ακουμπήσεις για το πρωτότυπο. Εξαρτάται από σένα αν θα αναφέρεις στο γιατρό σου τις τυχόν ενοχλήσεις από κάποιο σκεύασμα ώστε κι εκείνος με τη σειρά του να ακολουθήσει τις διαδικασίες της φαρμακοεπαγρύπνησης ή να σου προτείνει εναλλακτικές λύσεις . Εξαρτάται από σένα αν θα συμμετέχεις ή αν απλά θα κάθεσαι να καταριέσαι την άδικη ζωή σου.

Κακώς επιβάλλουν η δωρεάν (;) υγεία να περιορίζεται μόνο στα γενόσημα. Θα έπρεπε να ενεργοποιηθούν διαφορετικοί μηχανισμοί ώστε να μειωθούν οι φαρμακευτικές δαπάνες. Παρόλα αυτά σταμάτα να πιστεύεις πως θέλουν να σε σκοτώσουν. Όλα ένα παιχνίδι κέρδους είναι, το’χεις καταλάβει άλλωστε. Μα ακόμα κι αν θέλουν, να’ χεις τα μάτια σου ανοιχτά. Μάθε να αξιοποιείς τις πληροφορίες και μη σταματάς να πληροφορείσαι από έγκυρες πηγές κι όχι από ανυπόγραφα άρθρα πανικού που διατυμπανίζουν πως θα σου κόψουν 7 χρόνια ζωής (πότε πρόλαβαν να κάνουν τη μελέτη αυτή; Κι αν πρόλαβαν που είναι να τη δούμε κι εμείς;) με τα γενόσημα και από υποκινούμενους τύπους κάθε πολιτικού και επαγγελματικού επιπέδου που ζέχνουν προσωπικό συμφέρον. Κόψε το μετακατοχικό σύνδρομο που σε καταβάλλει (φθηνότερο = χειρότερο). Μάθε, ψάξε, δράσε και υπερασπίσου το δικαίωμά σου. Να’σαι έξυπνος μα όχι εξυπνάκιας.

Προσωπικά δεν προτιμώ τα πρωτότυπα από τα γενόσημα ή το αντίστροφο, ούτε υποστηρίζω τα πρώτα ή τα δεύτερα. Έχω πάρει και από τα δυο εξίσου. Σίγουρα όμως αποκλείω απ’τις προτιμήσεις μου όλους αυτούς τους καταστροφολόγους που ντε και καλά θέλουν να μου πουλήσουν την άποψή τους όσο-όσο. Έχω κρίση άνθρωπε και μ’ έχεις ζαλίσει τόσο καιρό, το γενόσημό μου μέσα…

Έπεα Πτερόεντα

---

[1] Κουπί: Έρευνες, μελέτες απόδειξης της βιολογικής αξίας της δραστικής ουσίας, προώθηση του φαρμάκου στην αγορά κλπ.
[2] Μαργαρίτη Ειρήνη – Το καθεστώς των γενόσημων φαρμάκων στην Ε.Ε., σελ.25
[3] http://enne.gr/wp-content/uploads/2012/03/neos_nomos_se_fek.pdf